Mitt fyrste minne av Microsoft Excell strekk seg heilt tilbake til 2005 då eg byrja med økonomi på Allmenn. Eg tykte dette var eit vanskeleg og lite brukarvenleg program. Dette var kanskje ein litt rask og fordomsfull dom godt påverka av frustrasjon og demotiverte medelevar, samt ein lærar med begrensa kompetanse på både det pedagogiske og teknologiske plan. Eg ville 6 år seinare, då eg gjekk matematikk på lærarskulen, sjå at det var ikkje programmet det var noko gale med, då ein berre må "trykke på dei rette knappane", bokstavleg tala.
Eg, som mange andre, vart overraska då eg høyrde om fleire rekneark enn Excell da dette programmet følger med i Microsoft Office pakka saman med kjende program som Word og Powerpoint. Eg er ikkje kjend med andre rekneark som Open Office Calc og Google Spreadsheet. Desse er da, i motsetnad til Excell, gratis og dermed veldig aktuelle å nytte i skulesamanheng der ressursane kan vere begrensa.
Som sagt var mitt første møte med rekneark så seint som på vidargåande. Eg meinar dette er for seint då ein da berre har eitt år på seg å lære seg dette avanserte programmet. Ein kan gjerne introdusere dette for elevar allereie på barneskulen, men ein må vere obs. på å ikkje legg lista for høgt. Det kan vere nok at elevane får leike seg med reknearket, som å prøve ut addisjon og substraksjon. Faren med rekneark, sett i frå eit matematisk perspektiv, er bruken av = teiknet. Dette betyr jo at den høgre sida av = er lik venstra sida. Dette er ikkje eit operasjonellt verkty som betyr "svaret blir", slik som i ein kalkulator. Og i Excell nyttar ein = teiknet på ein heilt annan måte att, der ein må byrje reknestykket i cella med = for å få til ei utrekning. Det er altså viktig å vere klar på at = teiknet betyr det "det same som" og ikkje "svaret blir", for når ein til dømes jobbar med algebra må ein tenkje at: a + 2 = b - 1. For å forstå dette utrykket må ein vere kapabell til å sjå på = teiknet som "det same som" og ikkje eit operasjonellt verkty.
Vidare er det i fylgje Kunnskapsløftet (LK06) ei av dei fem grunnleggjande ferdigheitene å kunne bruke digitale verkty. Dette betyr at undervisninga i alle fag skal bestå av digitale verkty. Ein kan kanskje tenkje at dette er umogleg i praktiske fag som kroppsøving, men dette er berre opp til lærarens kreativitet. Ein kan til dømes føre treningsdagbok i Excell over eit gitt tidsrom i til dømes styrketrening, og sjå korleis prestasjonane forandrar seg frå veke til veke.
fredag 18. november 2011
Samling 3, oppgåve 1 - Bruk av bilete
a) Sett at du fant eit bilete av nokre born på ei privat heimeside, og vil bruke det som illustrasjon til noko du skriv om på Nettet: Kan du publisere det?
Så lenge du ikkje har fått tilatelse av den som har opphavsretten til biletet kan du ikkje bruke det. Det andre hensynet er personvernet, da det er tydeleg bilete av to barn.
b) Sett at dette var dine barn, men ein annan person hadde tatt biletet?
Du må framleis få klarsignal frå den som har oppahvsretten til biletet.
c) Sett at dette var dine barn, og du har teke biletet?
Om biletet inneheld støtande, ulovleg innahald (barneporografi) kan ein ikkje besitte det, eller publisere det. Dette er ikkje tilfellet her, men du må spørre ungane om lov dersom dei er over 15 år.
Så lenge du ikkje har fått tilatelse av den som har opphavsretten til biletet kan du ikkje bruke det. Det andre hensynet er personvernet, da det er tydeleg bilete av to barn.
b) Sett at dette var dine barn, men ein annan person hadde tatt biletet?
Du må framleis få klarsignal frå den som har oppahvsretten til biletet.
c) Sett at dette var dine barn, og du har teke biletet?
Om biletet inneheld støtande, ulovleg innahald (barneporografi) kan ein ikkje besitte det, eller publisere det. Dette er ikkje tilfellet her, men du må spørre ungane om lov dersom dei er over 15 år.
Opphavsrett - Til glede og besvær
Fredag 18. November lærte vi om opphavsrett. Måla for timen var å ha grunnleggande innsikt i opphavsrett ved didaktisk bruk av IKT, innsikt i kva hensyn ein må ta ved publisering til Internett og kompetanse til å vegleie andre om opphavsrett. I Noreg kan ein bli stillt til retten om ein forbryt seg på opphavsrettlova. Kjell drog paralellar til USA der advokatar spesialiserer seg på dette området, då ein kan bli saksøkt over ein lav sko på dette området.
Kjell viste oss begge konsekvenssidene ved lova. Den tvingar oss til å ta nokre omvegar når vi jobbar med samansette tekstar i skulen, men den vernar om oss, både personsikkerheit og juridiske eigerett for det vi sjølv har laga. Lova er her for oss.
LOVA:
Kjell viste oss begge konsekvenssidene ved lova. Den tvingar oss til å ta nokre omvegar når vi jobbar med samansette tekstar i skulen, men den vernar om oss, både personsikkerheit og juridiske eigerett for det vi sjølv har laga. Lova er her for oss.
LOVA:
Du har lov til å bruke kva som helst foto til kva som helst, når som helst, så lenge du har fått tillatelse fra den som har opphavsrett til fotoet.
”Eneretten til eit foto varer i fotografens levetid og 15 år etter utløpet av hans dødsår, men likevell minst 50 år fra utløpet av det år bildet blei laga.
FARE!
Om du publiserer eit klassebilete, og det tilfeldigvis er born i klassa som ikkje skal "finnast" og det skjer noko alvorleg med dette barnet, ligg du som publiserte biletet tynt ann.
Visse type bilete er ulovleg å besitte eller publisere fordi dei av ulike årsaker er eksplisitt unndratt offentligheita, som t.d. barnepornografi.
Visse mediefiler har innhald som rammast av straffelovgivinga.
torsdag 17. november 2011
3. Samling: Skype, Mindomo og Smartboard
Denne 3. og siste samlinga lærte vi fyrste dagen/kvelden vi om Skype (IP-telefoni), Mindomo (eit program for kreasjon av digitale tankekart) og digitale tavler (smart board).
Skype er eit dataprogram som brukast til IP-telefoni. Det vil seie at brukaren kan installere Skype på datamaskina, for så å opprette ein gratis brukerkonto. Deretter søker ein seg fram til kontoen til den personen ein vil ringe. Ein er altså avhengig av at den ein vil ringe har registrert ein skype-konto. Han må også vere pålogga Skype for å ta imot samtalen. Om personane som ringar kvarandre har web-kamera kan ein føre ein videosamtale, og dermed sjå kvarandre medan ein snakkar. Sidan samtalen skjer over Internett, er det ingen tilkoblingsavgift, ingen minuttpris og ingen abonnementskostnader. Skype blir dermed eit meget rimelig alternativ sammenlikna med vanlige telefonsamtalar. I tillegg til at brukerne kan ringe til kvarandre, har programmet også funksjonalitet for meldingsformidling, filoverføring, videosamtaler osv.
Mindomo er eit program der brukarane kan lage, sjå og dele tankekart over nettet. Programmet er gratis og kan vere eit godt hjelpemiddel for elevar som skal skrive ein stil eller andre store oppgåver. At dette skjer teknologisk er positivt med tanke på at ein har uendeleg med plass å skrive på, medan eit tankekart i konkret, fysisk kontekst er begrensa på eit A4-ark. Ein kan også dele dette kartet med andre, noko som er nyttig og til stor hjelp for mange. Ulempa kan vere at ein er avhengig av PC og ikkje minst internett. Det er ikkje alltid like god internettilkopling alle stadar, og sidan dette er eit program som er avhengig av eit nettverk kan dette vere ein ankileshel hos programmet.
Den digitale tavla (smartboard) er ei kvit tavle som er avhengig av ein videokanon (verdi 5000 kr.) som lyser på tavla. Då forvandlar den kvite livlause tavla seg til noko liknande ein dataskjerm. Ein nyttar tavla som ein touchscreen, i prinsippet same som ein iphone. Smartboardet har mange moglegheiter. Ein kan mellom anna nytte programmet SMART Notebook, eit program som høver seg godt i ei pedagogisk samanheng. Her har ein tilgang til mange ulike reiskap som ein kan bruke i undervisninga for å gjere den informativ, variert og engasjerande. Ein kan til dømes drage fram ei digital gradskive og måle vinklar, laste opp bilete, film og andre filer og dokumenter, bruke ein konkret penn som gir eit digital avtrykk på skjermen, nett som om ein hadde bruk ein ekte penn og teikna på tavla.
Skype er eit dataprogram som brukast til IP-telefoni. Det vil seie at brukaren kan installere Skype på datamaskina, for så å opprette ein gratis brukerkonto. Deretter søker ein seg fram til kontoen til den personen ein vil ringe. Ein er altså avhengig av at den ein vil ringe har registrert ein skype-konto. Han må også vere pålogga Skype for å ta imot samtalen. Om personane som ringar kvarandre har web-kamera kan ein føre ein videosamtale, og dermed sjå kvarandre medan ein snakkar. Sidan samtalen skjer over Internett, er det ingen tilkoblingsavgift, ingen minuttpris og ingen abonnementskostnader. Skype blir dermed eit meget rimelig alternativ sammenlikna med vanlige telefonsamtalar. I tillegg til at brukerne kan ringe til kvarandre, har programmet også funksjonalitet for meldingsformidling, filoverføring, videosamtaler osv.
Mindomo er eit program der brukarane kan lage, sjå og dele tankekart over nettet. Programmet er gratis og kan vere eit godt hjelpemiddel for elevar som skal skrive ein stil eller andre store oppgåver. At dette skjer teknologisk er positivt med tanke på at ein har uendeleg med plass å skrive på, medan eit tankekart i konkret, fysisk kontekst er begrensa på eit A4-ark. Ein kan også dele dette kartet med andre, noko som er nyttig og til stor hjelp for mange. Ulempa kan vere at ein er avhengig av PC og ikkje minst internett. Det er ikkje alltid like god internettilkopling alle stadar, og sidan dette er eit program som er avhengig av eit nettverk kan dette vere ein ankileshel hos programmet.
Den digitale tavla (smartboard) er ei kvit tavle som er avhengig av ein videokanon (verdi 5000 kr.) som lyser på tavla. Då forvandlar den kvite livlause tavla seg til noko liknande ein dataskjerm. Ein nyttar tavla som ein touchscreen, i prinsippet same som ein iphone. Smartboardet har mange moglegheiter. Ein kan mellom anna nytte programmet SMART Notebook, eit program som høver seg godt i ei pedagogisk samanheng. Her har ein tilgang til mange ulike reiskap som ein kan bruke i undervisninga for å gjere den informativ, variert og engasjerande. Ein kan til dømes drage fram ei digital gradskive og måle vinklar, laste opp bilete, film og andre filer og dokumenter, bruke ein konkret penn som gir eit digital avtrykk på skjermen, nett som om ein hadde bruk ein ekte penn og teikna på tavla.
Lyd: Audacity og den reddande engelen Power Audio Converter
Eg har nett skrive ei omfattande oppgåve kring bruken av lyd i ein pedagogisk samanheng. Her fekk vi i oppgåve å reflektere kring lyd som ein pedagogisk tekst i ei digital portefølje. I tillegg til refleksjonen skulle oppgåva innehalde ei sjølvlaga lydfil og bilete som også skulle redigerast. Eg kjem ikkje til å legge ut i det lange om mine "djupe" refleksjonar kring lyd her på bloggen, men skal prøve å legge ut lydfila.
Eg brukte Picasa for å redigere bileta, eit program eg allereie har greia ut om her. Eg måtte derimot bli kjent med eit nytt program då eg skulle redigere lyden, nemleg Audacity. Dette var eit brukarvenleg og enkelt program tykte eg. Mi kompetanse er sjølvsagt ikkje større enn at eg berre skumma overflata over kva dette programmet har å tilby av moglegheiter. Eg møtte likevel på eit problem då eg ville legge inn eit ekstra spor for lydkulissa, i tillegg til talesporet. Eg ville bruke eit sjølvkomponert musikkstykke som lydkulisse som skulle spelast av paralellet med talesporet. Fila eg spelte inn lagra seg i formatet MP4. Når eg prøvde å laste opp denne fila i Audacity fekk eg ei feilmelding fra programmet som sa at eg måtte konvertere fila til ei WAV-fil, då programmet ikkje kunne åpne MP4-fila.
Dette var ille då produktet av den endelege lydfila sto og fallt på om eg klarte å åpne denne sjølvlaga musikkfila. Eg søkte febrilsk etter konverteringsprogram på nettet, og fann endeleg programmet Power Audio Converter. Dette programmet kosta pengar, men eg fekk ein gratis prøve, heldigvis! Eg opna lydfila, MP4, i dette, og fekk valet å konvertere den til MP3, WMA, M4A, AC3 og WAV.
Då eg hadde konvertert MP4-fila til WAV kunne eg opne den i Audacity og fekk redigert ferdig den endelege lydfila med talespor og lydkulisse.
Power Audio Converter
Då eg hadde konvertert MP4-fila til WAV kunne eg opne den i Audacity og fekk redigert ferdig den endelege lydfila med talespor og lydkulisse.
torsdag 10. november 2011
Eit spanande besøk og Picasa 3
Vi fekk også ta nokre bilete sjølv der vi eksperimenterte med høg og lav ISO, blender og lukkertid. Vi klarte å gjere objektet skarpt og omgjevelsane difuse, utan i det minste å røre eit redigeringsprogram. Eg hadde ikkje kamera sjølv, og gjekk dermed saman med Kjerstin og Rasmus. Saman tok vi nokre gode bilete, men eg har ikkje desse på maskina. Eg vil prøve å få tak i desse og legge dei ut her på bloggen.
Dagen derpå lærte Kjell oss Picasa 3 betre å kjenne. Moglegheitene her var enorme, og vi redigerte bilete i øst og vest. Dei raude augene vart det fort ein slutt på, og vi fekk dei nyaste og moderne bileta til å sjå ut som gamle slitte fotografiar i sepia og svart/kvit. Vi lærte også å redigere i eit program i Picasa som heitte Picninc. Her var moglegheitene enda større med forsterking av fargar, eller gjere dei mjukare/robuste/lomo-aktige etc. Dette var svært spanande! Eg legg ved eit bilete som eg har redigert i Picninc.
Her har eg forsterka fargane, beskjært og avrunda kantane
Vi fekk deretter i oppgåve å lage ein film ved å ta masse bilder og sette desse saman til ein film. Vi fekk instrukjson om at filmen burde handle om ein person som mangla noko, ein konflikt og eit resultat av konflikta. Eg, Rasmus og Kristian gjekk saman om oppgåva og dette vart resultatet:
Samskriving og Vygotsky
Eg går siste året på lærarskulen og har dermed vore igjennom dei kjende pedagogiske teoretikarane Piaget, Bruner og Skinner, for å nemne nokre få. Det fyrste som slo meg då Kjell informerte oss om google docs og samskriving, eit program der fleire er i interaksjon med kvarandre for å dele og utvikle kunnskap og læring, var Vygotsky som innafor pedagogikken snakkar om læring - eit sosialt samspel. Han meinte at læring oppstår i ein sosial samanheng mellom mennesker. Han la mykje vekt på støttande stilas og proksimale utviklingssone, utan at eg skal gå nærare inn på dette. Samskriving er dermed det teknologiske svaret på Vygotskys tankar om læring og fellesskap, og om han levd i dag hadde han nok vore ein stor tilhengjar til denne måten å arbeide på.
Samskriving er ein av dei læringsmetodene vi kan bruke i skulekvardagen ved hjelp av teknologi. Ved samskriving kan elevane skrive ein tekst på eit fellesdokument ved hjelp av internett og google dokumenter. Vi fekk så i oppgåve å lage eit undervisningsopplegg der samskriving skulle stå sentralt. Gruppa mi, som bestod av Karoline Refvik, Rasmus Gausemel og meg sjølv, løyste denne oppgåva ved å faktisk bruke programmet samskriving. Vi delegerte ulike delar av oppgåva, og skreiv samtidig på eit felles dokument via internett og google dokumenter. Ein veldig effektiv og praktisk metode å jobbe saman på.
Oppgåva finn du her:
Mappeoppgåva Karoline, Rasmus og Andreas
Samskriving er ein av dei læringsmetodene vi kan bruke i skulekvardagen ved hjelp av teknologi. Ved samskriving kan elevane skrive ein tekst på eit fellesdokument ved hjelp av internett og google dokumenter. Vi fekk så i oppgåve å lage eit undervisningsopplegg der samskriving skulle stå sentralt. Gruppa mi, som bestod av Karoline Refvik, Rasmus Gausemel og meg sjølv, løyste denne oppgåva ved å faktisk bruke programmet samskriving. Vi delegerte ulike delar av oppgåva, og skreiv samtidig på eit felles dokument via internett og google dokumenter. Ein veldig effektiv og praktisk metode å jobbe saman på.
Oppgåva finn du her:
Mappeoppgåva Karoline, Rasmus og Andreas
Plagiat
Store norske leksikon definerer plagiat fylgjande:
" utilbørlig utnyttelse av en annens åndsprodukt, idet man utgir dennes ideer som sine egne, eller som forfatter utnytter en annens verker uten å oppgi denne som kilde; litterært, kunstnerisk tyveri."
Dette har da ein tendens til å forekomme i skulen. Eg må i skrivande stund vere i det ærlege hjørnet og innrømme eg sjølv har gjort det ved èin anledning, Vidargåande Grunnkurs, då vi fekk i engelsk oppgåve å skrive om Martin Luther King, Jr. Eg lærte på den tøffe måten at plagiering var fusk, og fekk dermed karakter 1. Til mitt forsvar var eg ukjend med bruk av PC og leksikon (omgrepet kjeldebruk møtte eg først på Høgskulen i Volda) og skreiv rett av då eg hadde funne ei god kjelde. Dette var eg vand med fra barneskule og ungdomskule i anledningar ved prosjektarbeid, og hadde aldri fått korreks for dette, merkeleg nok. Vi visste derimot at å hente stilar frå nettet var strengt forbode, men at dette hadde eit omgrep vart eg først klar over då eg byrja på lærarskulen.
Ut frå eigen erfaring meinar eg at læraren har ein jobb å gjere i å informere elevane om rett kjeldebruk, og konsekvensane for plagiering. Eg vart aldri kjend med dette, før eg endeleg måtte trå feil og fekk svi for dette. Var det då min feil at eg ikkje fekk eit betre resultat på min fyrste oppgåve i engelsk på vidaregåande skule?
Til ettertanke..
" utilbørlig utnyttelse av en annens åndsprodukt, idet man utgir dennes ideer som sine egne, eller som forfatter utnytter en annens verker uten å oppgi denne som kilde; litterært, kunstnerisk tyveri."
Dette har da ein tendens til å forekomme i skulen. Eg må i skrivande stund vere i det ærlege hjørnet og innrømme eg sjølv har gjort det ved èin anledning, Vidargåande Grunnkurs, då vi fekk i engelsk oppgåve å skrive om Martin Luther King, Jr. Eg lærte på den tøffe måten at plagiering var fusk, og fekk dermed karakter 1. Til mitt forsvar var eg ukjend med bruk av PC og leksikon (omgrepet kjeldebruk møtte eg først på Høgskulen i Volda) og skreiv rett av då eg hadde funne ei god kjelde. Dette var eg vand med fra barneskule og ungdomskule i anledningar ved prosjektarbeid, og hadde aldri fått korreks for dette, merkeleg nok. Vi visste derimot at å hente stilar frå nettet var strengt forbode, men at dette hadde eit omgrep vart eg først klar over då eg byrja på lærarskulen.
Ut frå eigen erfaring meinar eg at læraren har ein jobb å gjere i å informere elevane om rett kjeldebruk, og konsekvensane for plagiering. Eg vart aldri kjend med dette, før eg endeleg måtte trå feil og fekk svi for dette. Var det då min feil at eg ikkje fekk eit betre resultat på min fyrste oppgåve i engelsk på vidaregåande skule?
Til ettertanke..
Oppgåve 1 - Akademisk skriving
Vi fekk ei innføring i akademisk skriving: kvifor ein stiller krav til akademisk skriving, kva som gjer noko til akademisk kjelde, korleis referere til kjelder, referansenormer som APA, og forholdet mellom erfaringer og referanse til akademiske kjelder.
Under sistnemte punkt kan ein bli forvirra over kor mykje som skal referast og meinast, da det kan sjå ut til at ein berre skal refere når ein skriv ein akademisk tekst. Ein kan kome med eigne erfaringar som byggjer opp eller bryt ned teori, men ein skal vere forsiktig i å definere noko eller lage ein teori utan å knytte det til ei akademisk kjelde. Dei akademiske kjeldene skal ligge til botnen for oppgåva og gjere den solid, og så kan du synse og meine så mykje du vil for å bryte ned eller understreke det akademiske stoffet.
Oppgåve 1. Andreas Johnsen
Under sistnemte punkt kan ein bli forvirra over kor mykje som skal referast og meinast, da det kan sjå ut til at ein berre skal refere når ein skriv ein akademisk tekst. Ein kan kome med eigne erfaringar som byggjer opp eller bryt ned teori, men ein skal vere forsiktig i å definere noko eller lage ein teori utan å knytte det til ei akademisk kjelde. Dei akademiske kjeldene skal ligge til botnen for oppgåva og gjere den solid, og så kan du synse og meine så mykje du vil for å bryte ned eller understreke det akademiske stoffet.
Oppgåve 1. Andreas Johnsen
Betre seint enn aldri
Takk for siste får ein vel seia. Det er snart heile to månadar sidan eg førre gong var inne, og det er ein tanke urovekkande for meg då eg forhåpentlegvis skal fullføre desse 30 studiepoenga. Årsaka til mitt fråvær er ikkje heilt bevisst då eg har hatt problem dei gongane eg har funne tid til å logge meg på; anten var det problemer med nettverket, nettverkslesaren, eller til og med problemer med å logge seg på då "blogger.com" ikkje ville la meg logge på. I tillegg kjenner eg at 90 studiepoeng er noko krevjande, og innser eg verkeleg må stå på for å halde koken.
Etter nokre krumspring og litt haudebry fekk eg endeleg logga meg på. Med eit brennande engasjement vil eg no oppdatere bloggen i form av å seia litt om kva vi har gjort i DKL dette semesteret fram til no, og leggje ut nokre resultat og arbeidsmåtar frå dei ulike oppgåvene vi har løyst både individuelt og i grupper.
Etter nokre krumspring og litt haudebry fekk eg endeleg logga meg på. Med eit brennande engasjement vil eg no oppdatere bloggen i form av å seia litt om kva vi har gjort i DKL dette semesteret fram til no, og leggje ut nokre resultat og arbeidsmåtar frå dei ulike oppgåvene vi har løyst både individuelt og i grupper.
Abonner på:
Innlegg (Atom)